12 Years Of Slave κριτική ταινίας

Έφθασε και στις δικές μας αίθουσες η ήδη βραβευμένη και υποψήφια Οσκαρική αυτοβιογραφική ταινία 12 Years Of Slave. Το νέο σκηνοθετικό δημιούργημα του Steve McQueen (ύστερα από το υπέροχο Shame αλλά και το καταξιωμένο ήδη Hunger) με την σεναριακή επιμέλεια του John Ridley που υπόσχεται έντονες συναισθηματικές και πολιτικές χροιές. Το σενάριο υπογράφει ο. Η αληθινή ιστορία των 12 χρόνων της ζωής του έγχρωμου Solomon Northup από το 1841 με αφετηρία την Νέα Υόρκη. Εκείνος πλέον ως αξιέπαινος μουσικός μαζί με την οικογένεια του ζούσαν μια αρκετή καλή ζωή, ύστερα από την εργασία στα χωράφια της χώρας. Μια ημέρα και ενώ θα του προσφερθεί εργασία για μερικές ημέρες στην Washington, παίζοντας μουσική σε ένα τσίρκο, θα δει την ζωή του να αλλάζει δραστικά. Το τελευταίο βράδυ της πληρωμής και ύστερα από μια εκπληκτική βραδιά διασκέδασης, θα ξυπνήσει σε ένα απομονωμένο υπόγειο πολύ μακριά από την περιοχή που βρισκόταν. Τώρα δεν είναι πλέον ο αξιότιμος και ελεύθερος Solomon Northup, αλλά ο σκλάβος που περιμένει στην σειρά του με τους υπολοίπους για να μεταφερθεί στο πρώτο σπίτι που θα προσφέρει την περισσότερη αμοιβή στον αφέντη τους. Ο νέος ιδιοκτήτης θα αναγκάζει τον Solomon και τους άλλους έγχρωμους να εργάζονται στις φυτείες και στις κατασκευές σπιτιών, στις πιο αντίξοες συνθήκες με την βούληση του πιο ισχυρού. Παράλληλα οι συναθροίσεις με τους αφέντες του σπιτιού άλλοτε θα είναι σε εορταστικό καταναγκαστικό κλίμα και άλλοτε σε παραπάνω υπερωρίες εργασίας και με την χρήση βίας χωρίς να υπάρχει λόγος. Θα καταφέρει ο Solomon να νικήσει τις παράπλευρες συγκρούσεις ώστε να γυρίσει μια ημέρα πίσω στην οικογένεια του; Τι συμμάχους θα συναντήσει στο πέρασμα του;

Το Βρετανικό- Αμερικανικό 12 Years Of Slave ήταν μια από τις πιο δημοφιλείς δραματικές ταινίες με αναφορά τον ρατσισμό για φέτος. Το αποτέλεσμα μας χαρίζει μια μοναδική δημιουργία για την ζωή των εγχρώμων στα τέλη του 19ου αιώνα και την περίοδο λίγο πριν τον εμφύλιο στις Ηνωμένες Πολιτείες. Σε μια περίοδο με άκρατο το στοιχείο της εξουσίας, των φυλετικών ομάδων, της κακοποίησης αλλά και της καταπίεσης. Διότι η βία δεν προέρχεται ποτέ από κάποιον που δεν έχει νιώσει πρώτος την καταπίεση και τις συγκεκριμένες περιοριστικές παραδόσεις. Ακόμα η ιδέα της μόρφωσης εμφανίζεται συνεχώς για να τονίσει την μετάβαση από την ευπορία στην εξαθλίωση, αλλά και την δυσπιστία έναντι των εγχρώμων. Ο πρωταγωνιστής Chiwetel Ejiofor καταφέρνει καθ’ όλη την διάρκεια της πορείας του, να καταπνίξει την πικρία του μέσα από την εργατικότητα και την συντροφικότητα. Σε αντίθεση, οι υπόλοιποι έγχρωμοι συμπρωταγωνιστές παρουσιάζονται περισσότερο εξαιρετικώς συναισθηματικοί και λιγότερο δυνατοί στις νέες πραγματικότητες. Στο προσκήνιο έρχεται εν τέλι η ερμηνεία της Patsey (Lupita Nyong'o) που εκπροσωπεί το alter ego του Solomon. Η διπλή προσωπικότητα που συχνά ήταν αναγκασμένη να υποκύπτει, όπως και άλλες γυναίκες στην θέση της, έφθασε την ψυχολογία της στα όρια της αυτολύπησης και της αδυναμίας του αυτοελέγχου. Όλα αυτά όμως δεν θα ήταν ισότιμα ορατά αν δεν υπήρχαν και οι λευκοί συμπρωταγωνιστές να ενδυναμώνουν το συναίσθημα της εξουσίας και της βίαιης συμπεριφοράς στην ιστορία. Οι επίμαχες αιματηρές σκηνές βίας είναι αρκετές και έντονες και όταν «ηρεμούν» έρχεται η ψυχολογική εξομολόγηση μιας ζωής με συνεχείς κανόνες και εξουσιαστικές προβολές. Ο Michael Fassbender επιστρέφει ξανά (μετά το μέτριο και αδιάφορο The Counselor), στο κλασσικό προσωπείο του κακού. Η ερμηνεία του όμως δεν είναι απλά ιδανική μόνο και μόνο για αυτό, αλλά γιατί κατάφερε ύστερα από 3-4 παρόμοιες ταινίες, να μην μοιάζει με καμία άλλη badass ερμηνεία του. Ακόμα και την προφορά του προσπάθησε να αλλάξει επιτυχώς. Για το τέλος του χρόνου λοιπόν μας αποχαιρετά με την αίσθηση του διεφθαρμένου εγωτικού και αφημένου στα πάθη, την εξουσία και το ποτό. Ο Benedict Cumberbatch από την άλλη μεριά και ύστερα από το μετριότατο The Fifth Estate αποκαθιστά την φήμη του με έναν ρόλο που απαλύνει την αγριότητα. Ως ο Ford, είναι ο πρώτος άνθρωπος που έδειξε εμπιστοσύνη στην γνώμη του Solomon και του θύμισε πως είναι να έχει ένας άνθρωπος την ελευθερία του λόγου. Ύστερα από μια σειρά εξελίξεων όμως δεν μπορούμε να δούμε περισσότερη ερμηνεία από τον Cumberbatch, καθώς απομακρύνεται πλέον από την καθημερινότητα του Solomon και παραδίδει την καλοσύνη και το χέρι βοηθείας στον εξαιρετικό Brad Pitt που επιστρέφει με έναν ακόμα μοναδικό ηθικό ρόλο. Ο Bass, απελευθερωμένος από τα δεσμά της κοινωνίας και του ρατσισμού, η φωνή ενός ανθρώπου που βλέπει ισότιμα τον άνθρωπο, χωρίς να ενδιαφέρεται για το χρώμα του, θα γίνει ο καλός σαμαρίτης στην υπόθεση του Solomon. Βοηθώντας τον σε μεγάλο βαθμό με την πράξη του, ώστε να έχουμε εμείς την σημερινή πολυτέλεια της γνώσης για τον Solomon Northup και το δύσβατο μονοπάτι του μέχρι την καθιέρωση της ελευθερίας εκείνου και όλων των εγχρώμων της Αμερικής.